Duża wada wzroku? Sprawdź, jakie masz dziś możliwości

Dla wielu osób z wysoką krótkowzrocznością, nadwzrocznością czy astygmatyzmem codzienne funkcjonowanie bez okularów lub soczewek kontaktowych wydaje się niemożliwe. Jednak rozwój nowoczesnych technologii okulistycznych otwiera nowe perspektywy dla pacjentów z dużymi wadami refrakcji.

Dlaczego tradycyjne metody mogą być niewystarczające?

Choć laserowa korekcja wzroku, jak LASIK, PRK czy LASEK, to obecnie jedne z najpopularniejszych metod usuwania wad refrakcji, nie są one rozwiązaniem uniwersalnym dla każdego. W przypadku dużych wad wzroku, zwłaszcza krótkowzroczności przekraczającej -8 dioptrii, skuteczność tych metod może być ograniczona. Gdy wada sięga -10, -12 lub więcej dioptrii, uzyskanie pełnej korekcji przy pomocy lasera bywa trudne lub wręcz niemożliwe bez znacznego osłabienia struktury rogówki.

Podczas zabiegów laserowych rogówka jest modelowana, a jej tkanka – usuwana. To sprawia, że im większa wada do skorygowania, tym więcej tkanki trzeba usunąć. U pacjentów z naturalnie cienką rogówką lub nieregularną topografią oka może to skutkować ryzykiem powikłań, takich jak ektazja rogówki, czyli jej nieprawidłowe uwypuklenie i deformacja. W takich przypadkach zabieg może nie tylko nie przynieść oczekiwanych rezultatów, ale też pogorszyć jakość widzenia.

Dodatkowym ograniczeniem tradycyjnych metod jest presbiopia, czyli starczowzroczność, która pojawia się zazwyczaj po 40. roku życia. Osoby dotknięte tym naturalnym procesem starzenia się soczewki oka mimo skutecznego zabiegu laserowego mogą nadal potrzebować okularów do czytania, ponieważ laser nie przywraca akomodacji oka.

Nie wszyscy pacjenci dobrze tolerują również noszenie soczewek kontaktowych – szczególnie przy bardzo wysokich wadach. Długotrwałe używanie soczewek może prowadzić do przewlekłego zespołu suchego oka, podrażnień, infekcji lub mikrourazów rogówki. Wysokie moce szkieł okularowych z kolei mogą powodować zniekształcenie obrazu, zawężenie pola widzenia i znaczny dyskomfort estetyczny.

Dlatego w przypadku pacjentów z dużą krótkowzrocznością, nadwzrocznością czy zaawansowanym astygmatyzmem, konieczne jest szukanie alternatyw – takich, które będą skuteczne, bezpieczne i długofalowo komfortowe. I właśnie tutaj z pomocą przychodzą nowoczesne rozwiązania, takie jak soczewki fakijne lub refrakcyjna wymiana soczewki, które pozwalają uzyskać bardzo dobrą jakość widzenia tam, gdzie tradycyjne metody zawodzą.

Soczewki fakijne – nowoczesna alternatywa

W przypadku pacjentów z bardzo dużą wadą wzroku, którzy nie kwalifikują się do laserowej korekcji ze względu na zbyt cienką rogówkę, nieregularną topografię oka lub zbyt wysoką krótkowzroczność (często > -8 dioptrii), jedną z najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych metod korekcji jest implantacja soczewki fakijnej. Jest to rozwiązanie o ugruntowanej skuteczności i coraz szerszym zastosowaniu w chirurgii refrakcyjnej.

Soczewka fakijna to cienka, przezroczysta soczewka wewnątrzgałkowa wykonana z biokompatybilnego materiału (najczęściej kolameru), która wszczepiana jest do oka bez usuwania naturalnej soczewki. Umieszczana jest zwykle w przestrzeni między tęczówką a soczewką własną (komora tylna) lub w przedniej komorze oka, zależnie od jej rodzaju i wskazań klinicznych. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe jest skuteczne skorygowanie nawet bardzo dużej krótkowzroczności (nawet do -20 D), a także nadwzroczności i astygmatyzmu.

Zabieg implantacji soczewki fakijnej trwa zazwyczaj kilkanaście minut, wykonywany jest w trybie ambulatoryjnym i w znieczuleniu miejscowym. Już następnego dnia większość pacjentów doświadcza znacznej poprawy ostrości widzenia. Co istotne, procedura ta jest odwracalna – w razie potrzeby soczewkę można usunąć lub wymienić, co czyni ją bezpieczniejszą w dłuższej perspektywie niż niektóre nieodwracalne techniki chirurgiczne.

Warto zaznaczyć, że soczewki fakijne nie ingerują w akomodację – zachowują naturalną funkcję oka, co jest szczególnie istotne u młodszych pacjentów. Dają również bardzo dobrą jakość obrazu – lepszą niż okulary przy dużych wadach, gdzie występuje efekt zniekształcenia czy zmniejszenia pola widzenia.

Zabieg wymaga jednak dokładnej kwalifikacji – niezbędne są precyzyjne pomiary anatomiczne oka, ocena głębokości komory przedniej, gęstości komórek śródbłonka i stanu soczewki naturalnej. W dobrze dobranych przypadkach efekty są trwałe, stabilne i niezwykle satysfakcjonujące dla pacjenta.

Dla wielu osób, które przez lata były skazane na grube szkła lub źle tolerowane soczewki kontaktowe, implantacja soczewek fakijnych to nie tylko poprawa ostrości wzroku, ale też realna poprawa jakości życia – komfortu pracy, prowadzenia pojazdów, uprawiania sportu i codziennego funkcjonowania bez okularów.

Refrakcyjna wymiana soczewki

Wraz z wiekiem, szczególnie po 40. roku życia, zaczynają pojawiać się pierwsze objawy presbiopii, czyli starczowzroczności – naturalnego procesu utraty elastyczności soczewki wewnątrzgałkowej, który utrudnia ostre widzenie z bliska. U osób, które dodatkowo zmagają się z dużą wadą refrakcji (krótkowzrocznością, nadwzrocznością lub astygmatyzmem), problem ten może znacząco wpływać na jakość życia. W takich przypadkach skuteczną i coraz częściej wybieraną metodą korekcji jest refrakcyjna wymiana soczewki.

Zabieg polega na usunięciu naturalnej soczewki oka i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową, która jest precyzyjnie dobrana do potrzeb pacjenta – zarówno pod kątem korekcji wady wzroku, jak i sposobu widzenia (np. jednoogniskowa, dwuogniskowa, multifokalna lub toryczna). Dzięki temu możliwa jest nie tylko poprawa ostrości widzenia na jedną odległość, ale często również uwolnienie się od konieczności noszenia okularów do czytania czy pracy przy komputerze.

Refrakcyjna wymiana soczewki ma szczególne zastosowanie u pacjentów:

• powyżej 45–50 roku życia,
• z objawami presbiopii,
• z dużą i stabilną wadą wzroku,
• którzy nie kwalifikują się do laserowej korekcji wzroku ani implantacji soczewek fakijnych,
• lub u których zauważono początkowe zmiany związane z zaćmą.

Zabieg ten wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych, w znieczuleniu miejscowym (kroplowym) i trwa zazwyczaj kilkanaście minut. Już kilka dni po operacji większość pacjentów odzyskuje dobre widzenie, a pełna stabilizacja ostrości wzroku następuje zwykle w ciągu kilku tygodni. Co ważne – RLE eliminuje również przyszłe ryzyko rozwoju zaćmy, ponieważ naturalna soczewka zostaje usunięta i zastąpiona trwałym, sztucznym odpowiednikiem.

Oczywiście, jak każda procedura medyczna, refrakcyjna wymiana soczewki wymaga indywidualnej kwalifikacji oraz szczegółowej diagnostyki – w tym badania długości gałki ocznej, krzywizny rogówki i oceny stanu siatkówki. Dobrze przeprowadzona kwalifikacja i precyzyjny dobór soczewki to klucz do sukcesu terapeutycznego i zadowolenia pacjenta.

Dla wielu osób refrakcyjna wymiana soczewki to nie tylko poprawa wzroku – to inwestycja w komfort życia. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom optycznym możliwe jest nie tylko pozbycie się okularów, ale też poprawa kontrastu, ostrości i jakości widzenia w różnych warunkach oświetleniowych.

Konsultacja z okulistą – pierwszy krok do lepszego widzenia

Jeśli masz dużą wadę wzroku i zastanawiasz się nad jej korekcją, kluczowym krokiem jest konsultacja z doświadczonym okulistą. Specjalista przeprowadzi szczegółowe badania i pomoże dobrać najodpowiedniejszą metodę korekcji, dostosowaną do indywidualnych potrzeb i warunków anatomicznych oka.

Nowoczesna okulistyka oferuje skuteczne rozwiązania dla osób z dużymi wadami wzroku. Dzięki takim metodom jak soczewki fakijne czy refrakcyjna wymiana soczewki, pacjenci mają szansę na poprawę jakości życia i rezygnację z okularów czy soczewek kontaktowych. Warto skonsultować się z okulistą i dowiedzieć się, która z dostępnych metod będzie dla Ciebie najodpowiedniejsza.