Refrakcyjna wymiana soczewki

Refrakcyjna wymiana soczewki to procedura chirurgiczna stosowana w celu korygowania wad wzroku, takich jak starczowzroczność, krótkowzroczność czy astygmatyzm. Zabieg podobny jest do operacji usunięcia zaćmy – należy do jednych z bezpieczniejszych i minimalnie inwazyjnych sposobów leczenia w chirurgii okulistycznej i może znacząco podnieść komfort życia pacjentów, dla których trudności w widzeniu i czytaniu stały się uciążliwe.

Refrakcyjna wymiana soczewki – na czym polega zabieg?

Refrakcyjna wymiana soczewki (ang. Refractive Lens Exchange – RLE) to technika z zakresu chirurgii okulistycznej, która polega na wymianie naturalnej soczewki oka, która warunkuje daną wadę wzroku, na sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową wykonaną ze specjalnego materiału. Najpierw chirurg dokonuje cięcia w obrębie oka, a następnie usuwa naturalną soczewkę za pomocą ultradźwięków lub innych technik chirurgicznych i zastępuje ją nową soczewką wewnątrzgałkową. Tego rodzaju implant stanowi doskonały zamiennik fizjologicznej soczewki i pozwala na eliminację kilku wad jednocześnie, na przykład krótkowzroczności i astygmatyzmu, w zależności od właściwości wybranej soczewki zastępującej. Ze względu na to, że sztuczna soczewka nie podlega procesom starzenia i nie wymaga powtarzających się zabiegów w przeciwieństwie do niektórych innych procedur, pacjenci mogą trwale cieszyć się dobrym wzrokiem, zapominając o jakichkolwiek ograniczeniach. Procedura refrakcyjnej wymiany soczewek różni się od operacji zaćmy wyłącznie tym, że zabiegowi poddawana jest przezierna soczewka naturalna, która zamiast zmętnień wykazuje zaburzenia warunkujące problemy z widzeniem z bliska lub oddali. Wybór nowej soczewki wewnątrzgałkowej pozwala na całkowitą redukcję wady wzroku, wpływając na poprawę procesu widzenia na każdą odległość. Co ważne, efekty zabiegu są odczuwane niemal od razu.

Przygotowanie pacjenta przed zabiegiem wymiany soczewki

Przed przystąpieniem do zabiegu osoba, u której wykonywana jest refrakcyjna wymiana soczewki musi przejść szereg badań pozwalających na dokładną ocenę narządu wzroku. Okulista analizuje ogólny stan zdrowia oka, grubość rogówki, stopień wady wzroku, parametry gałki ocznej i inne czynniki mające wpływ na przebieg procedury. Konieczne jest także odpowiednie przygotowanie wybranej soczewki przeznaczonej do wszczepienia z uwzględnieniem jej wielkości i siły optycznej tak, aby maksymalnie odpowiadały potrzebom pacjenta. Na kilka tygodni przed planowanym zabiegiem osoba z wadą wzroku jest także proszona o zaprzestanie noszenia soczewek kontaktowych.

Wybór soczewki

Nowa soczewka ma za zadanie trwale zastąpić naturalną soczewkę oka, dlatego powinna być jak najlepiej dobrana, z uwzględnieniem wielu czynników. Niezwykle ważne, oprócz badań kwalifikacyjnych, są oczekiwania pacjenta związane z jego trybem życia, rodzajem pracy czy zainteresowaniami. Prawidłowo dobrana soczewka poprawi widzenie w określonej odległości, zapewniając maksymalny komfort podczas wykonywania codziennych aktywności. Szeroki zakres dostępnych rodzajów soczewek (na przykład jednoogniskowe sferyczne i asferyczne, trójogniskowe, toryczne czy soczewki z dodatkowymi filtrami i technologiami). Ze względu na fakt, że nową soczewkę wewnątrzgałkową wszczepia się do oka tylko raz, warto dłużej zastanowić się nad tym wyborem.

Refrakcyjna wymiana soczewki – wskazania i przeciwwskazania

Okulary korekcyjne poprawiają jakość i ostrość widzenia osób z wadami, jednak sprawiają, że są od nich zależni. Często bywają problematyczne ze względu na liczne ograniczenia, jakie prezentują – w przypadku wielu profesji nie uznaje się noszenia okularów (aktorzy, modele) lub stanowią one istotną i uciążliwą przeszkodę (sportowcy, zwłaszcza pływacy, kierowcy noszący kaski). Niezwykle cenną alternatywę stanowią soczewki kontaktowe, które są dyskretne i funkcjonalne – nie czuć ich i nie widać, dzięki czemu gwarantują większą niezależność i podnoszą komfort życia osób z wadami wzroku. Niemniej jednak w przypadku soczewek kontaktowych bardzo istotne jest zachowywanie właściwej higieny. Stanowią bowiem ciało obce, które w kontakcie z okiem stwarza środowisko dla bakterii i rozwoju infekcji. Ponadto należy je regularnie wymieniać, pielęgnować i dbać o ich dobry stan – wszelkie uszkodzenia czy zanieczyszczenia zwiększają ryzyko zakażenia oka i wystąpienia nieprzyjemnych dolegliwości, co wymaga włączenia farmakoterapii oraz tymczasowego zaprzestania ich noszenia. Refrakcyjna wymiana soczewek to procedura przeznaczona dla wszystkich, którzy chcą dożywotnio pozbyć się ograniczeń związanych z wadami wzroku i już zawsze cieszyć się doskonałym wzorkiem.

Do głównych wskazań do zabiegu zalicza się:

• zaćmę (jej różne odmiany) powodującą utratę ostrości widzenia,
• presbiopię, czyli starczowzroczność związaną z utrudnionym widzeniem z bliska,
• krótkowzroczność,
• nadwzroczność,
• astygmatyzm,
• kilka wad występujących jednocześnie,
• wszelkie czynniki dyskwalifikujące pacjenta do innych procedur związanych z korekcją wzroku, na przykład wiek, niestabilność wady, budowę anatomiczną rogówki, stopień zaawansowania wady,
• niechęć do noszenia okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych,
• spadek jakości życia związany z wadą wzroku i trudnościami w widzeniu.

Przeciwwskazania do zabiegu

Nie wskazuje się na występowanie przeciwwskazań do zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewki, jednak mimo to, każdy pacjent przed przystąpieniem do zabiegu jest wnikliwie badany przez okulistę podczas szczegółowych badań i specjalistycznych konsultacji. Precyzyjna analiza narządu wzroku pozwala na dostosowanie takiej soczewki wewnątrzgałkowej, która spełni wszystkie wymagania i potrzeby pacjenta i zapewni mu zdrowy narząd wzroku do końca życia.

Refrakcyjna wymiana soczewek – ile trwa zabieg i pobyt w klinice?

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek jest nie tylko skuteczny, ale także minimalnie inwazyjny i szybki. Refrakcyjna wymiana soczewki zwykle trwa od 10 do 15 minut (czas może nieco różnić się w zależności od indywidualnych uwarunkowań i predyspozycji) i rozpoczyna ją podanie znieczulenia miejscowego w postaci specjalnych kropel. Po przeprowadzeniu operacji pacjent podlega jeszcze przez krótki czas obserwacji, aby specjalista mógł upewnić się, że nie wystąpiły żadne komplikacje pozabiegowe, a następnie, jeszcze tego samego dnia, może wrócić do domu. W przypadku konieczności przeprowadzenia zabiegu na oboje oczu druga operacja jest wykonywana z zachowaniem wskazanego przez specjalistę odstępu czasowego od pierwszej procedury (zwykle w ciągu 1-2 tygodni).

Refrakcyjna wymiana soczewki – skuteczna alternatywa dla laserowej korekcji wzorku

Wadę wzroku, na przykład krótkowzroczność, można wyeliminować także za pomocą laserowej korekcji wzroku. Metoda ta prezentuje jednak wiele ograniczeń i liczne przeciwwskazania, które często dyskwalifikują pacjentów do tego rodzaju zabiegu. Procedurze nie mogą bowiem poddać się osoby powyżej 55. roku życia czy osoby z chorobami wzroku, takimi jak zaćma czy jaskra. Zabieg nie może zostać przeprowadzony także w przypadku niestabilnej, pogłębiającej się wady wzroku, zespołu suchego oka, zbyt dużej wady czy za cienkiej rogówki. W przypadku refrakcyjnej wymiany soczewki wszelkie ograniczenia nie mają zastosowania – procedura jest przeznaczona dla wszystkich, którzy cierpią na problemy ze wzrokiem, a zaburzenia widzenia istotnie zmniejszają ich jakość życia.

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek – główne zalety

Zabieg refrakcyjna wymiana soczewki zapewnia skuteczne i zadowalające rezultaty, dzięki czemu pacjenci mogą zyskać maksymalną niezależność i na zawsze pożegnać się z okularami korekcyjnymi i soczewkami kontaktowymi. Jako główne zalety procedury wskazuje się:

• bezpieczeństwo i minimalną inwazyjność,
• skuteczność,
• bezbolesność,
• możliwość wyboru soczewki zgodnie z oczekiwaniami potrzebami,
• szybkie efekty pozabiegowe,
• trwałość – sztuczne soczewki wewnątrzgałkowe są zaprojektowane tak, aby mogły służyć pacjentowi do końca życia,
• gwarancję ochrony przed rozwojem zaćmy,
• eliminację wielu wad wzroku podczas jednego zabiegu,
• brak przeciwwskazań,
• stanowienie doskonałej alternatywy dla laserowej korekcji wzroku, która jest związana z licznymi ograniczeniami,
• krótki czas trwania zabiegu,
• minimalny okres rekonwalescencji,
• minimalne ryzyko powikłań pozabiegowych.

Zalecenia po zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek

Choć refrakcyjna wymiana soczewki to procedura bezpieczna i mało nieinwazyjna wymaga odpowiedniej opieki i zachowania okresu rekonwalescencji po zabiegu. Najważniejszą kwestię w tym kontekście stanowi ścisłe przestrzeganie zaleceń specjalisty co do opieki pooperacyjnej oraz udzielonych przez niego instrukcji. Kluczowe jest regularne stosowanie przepisanych przez lekarza kropli do oczu, których celem jest redukcja ryzyka rozwoju powikłań, w tym infekcji oraz wspomaganie procesu gojenia operowanego oka. Ponadto należy unikać pocierania oczu, kąpieli w basenie i pobytu w saunie, a także ciężkiego wysiłku fizycznego. Dźwiganie i intensywne ćwiczenia mogą zwiększać ciśnienie w oku i negatywnie wpływać na proces regeneracji. Po zabiegu oczy mogą stać się bardziej wrażliwe na światło słoneczne, dlatego zaleca się noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, aby ochronić je przed nadmiernym nasłonecznieniem. Warto także zapobiegać przedostawaniu się zanieczyszczeń do operowanego oka, dlatego w okresie rekonwalescencji lepiej zrezygnować z makijażu oczu oraz przebywania w brudnych, zatłoczonych miejscach, w których unosi się kurz i zanieczyszczenia. Nadrzędnym zaleceniem jest bezwzględne uczestniczenie we wszystkich zaplanowanych kontrolach lekarskich, których celem jest wyeliminowanie ryzyka powikłań pozabiegowych oraz regularne monitorowanie procesu gojenia. W razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów (bólu, utrzymującego się zaczerwienienia, obrzęków) pacjent powinien niezwłocznie zgłosić je specjaliście, aby ten mógł wdrożyć odpowiednie postępowanie.