Diagnostyka zaćmy. Na czym polega? Jak rozpoznać zaćmę?

Wraz z wiekiem u wielu ludzi zaczynają pojawiać się dolegliwości związane z przepracowaniem organizmu. Około 50. roku życia warto skupić się na wzmożonej profilaktyce zdrowia, aby ułatwić lekarzom diagnostykę różnego rodzaju schorzeń na wczesnym etapie ich rozwoju np. zaćmy, co znacznie zwiększa szansę na 100%-owe wyleczenie. Jedną z nich jest diagnostyka zaćmy.

Jedną z dziedzin medycyny, o której nie można zapominać udając się na kontrolne badania do lekarza jest oczywiście okulistyka. Wiele osób powyżej 50-tego roku życia zaczyna skarżyć się na pogorszenie wzroku. Czasami oczywiście jest to po prostu początek „starczej krótkowzroczności”, ale często zaburzenia ostrego widzenia są lekceważone przez pacjentów, a jest to pierwszy objaw zaćmy.

Kiedy diagnostyka zaćmy jest potrzebna?

Jeśli masz problemy ze wzrokiem i zauważasz, że co jakiś czas potrzebujesz coraz to silniejszych szkieł korekcyjnych w okularach, to jest to pierwszy syndrom alarmujący, iż może dziać się coś złego z Twoją soczewką. Zaćma to nic innego jak najczęstsza choroba narządu wzroku powodująca zmętnienie soczewki. Proces ten prowadzi do zaburzenia przedostawania się promieni słonecznych na siatkówkę znajdującą się we wnętrzu oka. Wskutek tego zaburzenia uniemożliwione jest ostre widzenie. Zlekceważenie objawów zaćmy może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku. Warto pamiętać, że stosunkowo szybko zdiagnozowana zaćma jest 100%-owo wyleczalna.

Na czym polega diagnostyka zaćmy?

Zaćmę można rozpoznać podczas podstawowego badania okulistycznego. Podczas wizyty u okulisty naprawdę nie ma się czego obawiać. Lekarz specjalista za pomocą specjalnego wziernika okulistycznego przeanalizuje stan soczewki i skontroluje dno oka, a także przeprowadzi wywiad lekarski. Całość procesu diagnostycznego jest całkowicie nieinwazyjna i może się jedynie wiązać z wpuszczeniem kropel do oczu. Zaćma nie jest także najłatwiejszą chorobą do zdiagnozowania, ponieważ nie wiąże się z innymi charakterystycznymi objawami oprócz pogorszenia ostrości wzroku, dlatego warto pamiętać o częstych wizytach kontrolnych.

Jak rozpoznać zaćmę?

Samodzielne rozpoznanie zaćmy jest możliwe. Można zrobić sobie tzw. test zaćmy i sprawdzić, czy mamy poniższe dolegliwości w oku. U niektórych pacjentów może pojawiać się narastająca krótkowzroczność– spowodowane jest to stwardnieniem jądra soczewki, co powoduje zwiększenie siły refrakcji. Czasem pacjenci mogą widzieć podwojenie. Chorzy skarżą się również na zjawisko rozszczepiania światła wokół jego źródeł i trudności z prowadzeniem samochodu nocą. W miarę zażółcania się jądra soczewki obrazy wydają się bardziej żółte lub bardziej brązowe, a rozróżnianie kolorów sprawia trudności. Do pozostałych objawów należą: trudności z dobraniem odpowiednich okularów, przymglone widzenie, zaburzenia widzenia kolorów, przeszkadzające jasne światło oraz problem z oceną odległości i poruszaniem się.

Wszystkie powyższe dolegliwości stwierdzają, że zaćma może być w zaawansowanym stadium chorobowym. Jak sobie z tym poradzić? Należy postawić na leczenie zaćmy za pomocą operacji nazywanej fakoemulsyfikacją.

Na czym polega leczenie zaćmy?

Leczenie zaćmy polega na niczym innym, jak poddaniu się bezbolesnemu zabiegowi, który wykonywany jest przez chirurga. Pacjent znieczulany jest miejscowo. Jest to bezpieczne dla organizmu szczególnie u osób starszych. Następnie lekarz wprowadza narzędzia chirurgiczne, które za pomocą ultradźwięków rozbijają zmętniałą soczewkę oka, a na jej miejsce jest wprowadzona zupełnie nowa soczewka wewnątrzgałkowa. Zabieg trwa około 20 minut i jest nieodczuwalny dla pacjenta.

Dlaczego operację nazywamy „leczeniem zaćmy„? Ponieważ jest to proces. Operacja jest istotna, jednak to jak pacjent będzie widział finalnie zależy w dużej mierze od niego. Po wykonaniu zabiegu niezwykle ważna jest faza rekonwalescencji, podczas której odpowiednia pielęgnacja i stosowanie się do zaleceń lekarza mają kluczowe znaczenie dla końcowego efektu leczenia. Po operacji zaćmy pacjent musi stosować się do zaleceń lekarza, które wyraźnie mówią o regularnym stosowaniu kropli pooperacyjnych, które mają za zadanie zapobiegać infekcjom oraz stanom zapalnym, a także wspomagają prawidłowe gojenie się tkanek oka.

Również ważne jest, żeby unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów oraz schylania się, ponieważ mogą one powodować wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, co zakłóca gojenie. Lekarze często zalecają ograniczenie tych aktywności przez okres do dwóch miesięcy po zabiegu. Ponadto, pacjent powinien chronić operowane oko przed nadmiernym wysiłkiem fizycznym, kontaktem z wodą (np. podczas kąpieli czy pływania) oraz unikać miejsc o dużym zapyleniu lub zanieczyszczeniu powietrza. Ważne jest także noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, które chronią oczy przed szkodliwym promieniowaniem.

Regularne wizyty kontrolne u okulisty pozwalają monitorować przebieg procesu gojenia i ocenić, czy oko w pełni zregenerowało się po zabiegu. W razie pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów, takich jak ból, zaczerwienienie, pogorszenie widzenia lub wydzielina z oka, pacjent powinien niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Cały proces leczenia i rekonwalescencji po operacji zaćmy wpływa na to, jak dobrze i jak szybko pacjent odzyska komfort widzenia, dlatego tak ważne jest przestrzeganie wszystkich wskazań medycznych oraz cierpliwość w trakcie powrotu do pełnej sprawności wzrokowej.

Czy każdą zaćmę można wyleczyć?

Nasi pacjenci nie używają określenia „operacja zaćmy” tylko „leczenie zaćmy. Tak, jak wyżej wspomnieliśmy jest to proces, który zależy od chirurga operującego oraz od samego pacjenta. Niestety, nie każda zaćma kwalifikuje się do operacji. Zaćma, czyli zmętnienie soczewki to naturalny objaw starzenia oka. Najczęściej dotyczy osób powyżej 60 roku życia, a im jesteśmy starsi tym prawdopodobieństwo jej wystąpienia jest większe. Pacjenci, u których stwierdzono ostrość większą niż 0,6 nie mogę przystąpić do operacji z refundacją na Narodowy Fundusz Zdrowia. Kolejnym przykładem jest zaćma wtórna, która powstaje w oku, które wcześniej było operowane z powodu zaćmy starczej, wikłającej, wrodzonej i miało usunięto soczewkę własną z pozostawieniem torebki tylnej.

Niestety, ale nie istnieje żaden sposób, aby wyleczyć zaćmę za pomocą środków farmakologicznych. Krople do oczu mogą jedynie spowolnić proces rozwoju choroby i odsunąć w czasie konieczność przeprowadzenia zabiegu operacyjnego. Operacyjne usunięcie zmętniałej soczewki i umieszczenie na jej miejscu nowej, to aktualnie jedyne skuteczne formy leczenia tej choroby. Jest to zabieg kompletnie nieinwazyjny i całkowicie bezpieczny. W rzadkich przypadkach jedyne jego komplikacje, to zakażenie pooperacyjne. Wiąże się to z przyjmowaniem antybiotyków w formie kropli do oczu.